بررسي اثر سه حشره‌كش با منشا زیستی (سيرينول، پاليزين و تنداكسير) روی حشرات كامل شپشه‌ي برنج، Sitophi
پژوهش و نگارش:
سمیرا فوجردی
استاد راهنما:
دکتر محسن یزدانیان
استادان مشاور:
دکتر علی افشاری
مهندس غلامعلي آساده
چکیده
در این بررسی، اثر حشره‌کشی سه نوع فرمولاسیون با منشا زیستی به نامهای تجاری سیرینول، پالیزین و تنداکسیر با دزهای 3000، 5000، 7000 و 10000 پیپیام علیه شپشه‌ی برنج، Sitophilus oryzae، روی گندم، جو و برنج مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش‌ها در دمای 2 ± 26 درجه‌ی سانتی‌گراد، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و تاریکی انجام شدند. ميزان مرگ و مير حشرات کامل پس از 7 و 14 روز شمارش شد. براي ارزيابي توليد نتاج، پس از 14 روز، حشرات مرده و زنده حذف و به مدت 45 روز ديگر در انکوباتور و شرايط آزمايشگاهي فوق قرار داده شدند و پس از آن، تعداد حشرات کامل ظاهر شده شمارش گرديد. ميزان مرگ و مير حشرات کامل روي هر محصول به نوع سم، دز مصرفي و زمان درمعرض‌گذاري بستگي داشت. نتايج بررسی‌ها روی گندم نشان دادند که بيش‌ترين ميانگين مرگ و مير در گندم (48/71 درصد)، در دز 10000 پیپیام، در تیمار پالیزین و زمان درمعرض‌گذاري 14 روز و کم‌ترين ميانگين توليد نتاج (5/32 حشره‌ي كامل)، در غلظت 3000 پیپیام در فرمولاسیون سیرینول مشاهده شد. نتايج بررسی‌ها روی برنج نشان دادند که بيش‌ترين ميانگين مرگ و مير در برنج (91/69 درصد) در غلظت 10000 پیپیام از فرمولاسیون پالیزین و پس از گذشت 14 روز بود. کم‌ترين ميانگين توليد نتاج (25/70 حشره‌ي كامل) در غلظت 7000 پیپیام در فرمولاسیون سیرینول مشاهده گرديد. نتايج بررسی‌ها روی جو نشان دادند که بيش‌ترين ميانگين مرگ و مير در جو (75/78 درصد) در غلظت 10000 پیپیام از فرمولاسیون پالیزین و پس از گذشت 14 روز و کم‌ترين ميانگين توليد نتاج نيز (5/89 حشره‌ي كامل) در غلظت 3000 پیپیام از فرمولاسیون سیرینول ديده شد. نتايج بررسي حاضر حاكي از اين بودند که با افزايش دز مصرفي و زمان درمعرض‌گذاري، ميزان مرگ و مير شپشه‌ي برنج افزايش و ميزان توليد نتاج آن کاهش يافت. اثر حشره‌كشي نوع فرمولاسيون و دز بسته به نوع غله متفاوت بود. توليد نتاج نيز روي هر سه غله تقريبا مشابه بود.
واژه‌هاي کليدي: شپشه‌ي برنج، فرمولاسیون زیستی، اثر حشره‌کشي، گندم، جو، برنج.